Rzeka Narew

Rzeka Narew – jedyna w Polsce rzeka anastomozująca czyli posiadająca gęstą sieć różnej szerokości i długości koryt rzecznych, które naprzemiennie łącząc się i rozdzielając, tworzących bardzo skomplikowany labirynt. Rzeka anastomozująca charakteryzuje się kanałową budową koryt oraz ich stabilnością boczną zapewnioną przez pokłady torfu przerośnięte systemami korzeniowymi roślinności zabezpieczającej przed erozją boczną.

Narew jest jedną z najdłuższych rzek Polski (484 km długości, z tego 448 km w Polsce), ale ma swoje źródła na Białorusi we wschodniej części Puszczy Białowieskiej. Jest rzeką nizinną tworzącą rozległe doliny, torfowiska i bagna, a w okresach zalewowych łąki są pokryte wodą. Najpiękniejsze fragmenty doliny na odcinku od Suraża do Rzędzian nazywane „polską amazonią” objęte zostały ochroną w Narwiańskim Parku Narodowym. Narwiański Park Narodowy obejmuje swoim zasięgiem obszary bagienne, więc pracownicy Parku zalecają, aby poznawać go z wody podczas spływów kajakowych lub wycieczek łodziami. W rejonie Wizny łączy się z Biebrzą (Biebrzański Park Narodowy) i w dalszym odcinku płynie głęboko wciętą doliną chronioną w Łomżyńskim Parku Krajobrazowym Doliny Narwi.

Rzeka Narew przepływa przez teren dwóch województw: podlaskiego i mazowieckiego i ma długość 448 km. Wpływa do Polski do Zalewu Siemianówka w pobliżu Puszczy Białowieskiej i przepływa przez takie miejscowości jak Narew, Tykocin, Wizna, Łomża, Ostrołęka i Pułtusk.

Rzeka stanowi cenny przyrodniczo obszar, objęty dodatkowo ochroną w ramach europejskiej sieci Natura 2000 (obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Górnej Narwi” PLB200007, „Przełomowa Dolina Narwi” PLB200008, „Bagno Wizna” PLB200005, „Dolina Dolnej Narwi” PLB140014 i specjalny obszar ochrony siedlisk „Ostoja w Dolinie Górnej Narwi” PLH200010, „Ostoja Narwiańska” PLH200024). Ponadto, przy rzece Narew wyznaczono 9 rezerwatów przyrody: Bagno Wizna I, Bagno Wizna II, Wielki Dział, Kalinowo, Rycerski Kierz, Bartnia, Stawinoga, Jadwisin i Wąwóz Szaniawskiego.

W Narwiańskim Parku Narodowym występuje 11 roślinnych zespołów związanych ze środowiskiem wodnym oraz 56 zespołów roślinnych związanych ze środowiskiem lądowym. Są to głównie siedliska podmokłe i bagienne. Dominują szuwary właściwe i turzycowe, wilgotne łąki i zakrzaczenia wierzbowe. Lasów jest niewiele i przeważają olsy oraz bory sosnowe. Na mineralnych wzniesieniach zwanych grądzikami spotyka się zbiorowiska grądowe, występują też ciepłolubne murawy kserotermiczne” (dane NPN).

Flora roślin naczyniowych NPN liczy ponad 660 gatunków. W Parku występują 3 gatunki zagrożone i ujęte w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin i są to: czarcikęsik Kluka, fiołek torfowy i turzyca strunowa. Znajduje się tutaj 19 gatunków ptaków wodno-błotnych, które są uznawane za zagrożone w skali Unii Europejskiej i należą do nich m.in. bąk, błotniak łąkowy, rybitwa białowąsa, kropiatka, zielonka, batalion, dubelt. Dodatkowo 12 gatunków zostało wymienionych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunki zagrożone w skali kraju, a 1 gatunek – wodniczka uznano za kwalifikujący obszar Parku jako ostoje ptaków o randze europejskiej, zgodnie z kryteriami BirdLife International. (dane NPN).

Dolina Narwi do doskonałe miejsce odpoczynku i żerowania ptaków podczas wiosennych przelotów, możemy wówczas obserwować nawet kilkutysięczne stada gęsi, kaczek i łabędzi.